ଅଥ ଚତୁର୍ଥୋ‌உଧ୍ୟାୟଃ |

ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ |
ଇମଂ ଵିଵସ୍ଵତେ ୟୋଗଂ ପ୍ରୋକ୍ତଵାନହମଵ୍ୟୟମ |
ଵିଵସ୍ଵାନ୍ମନଵେ ପ୍ରାହ ମନୁରିକ୍ଷ୍ଵାକଵେ‌உବ୍ରଵୀତ || 1 ||

ଏଵଂ ପରଂପରାପ୍ରାପ୍ତମିମଂ ରାଜର୍ଷୟୋ ଵିଦୁଃ |
ସ କାଲେନେହ ମହତା ୟୋଗୋ ନଷ୍ଟଃ ପରଂତପ || 2 ||

ସ ଏଵାୟଂ ମୟା ତେ‌உଦ୍ୟ ୟୋଗଃ ପ୍ରୋକ୍ତଃ ପୁରାତନଃ |
ଭକ୍ତୋ‌உସି ମେ ସଖା ଚେତି ରହସ୍ୟଂ ହ୍ୟେତଦୁତ୍ତମମ || 3 ||

ଅର୍ଜୁନ ଉଵାଚ |
ଅପରଂ ଭଵତୋ ଜନ୍ମ ପରଂ ଜନ୍ମ ଵିଵସ୍ଵତଃ |
କଥମେତଦ୍ଵିଜାନୀୟାଂ ତ୍ଵମାଦୌ ପ୍ରୋକ୍ତଵାନିତି || 4 ||

ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ |
ବହୂନି ମେ ଵ୍ୟତୀତାନି ଜନ୍ମାନି ତଵ ଚାର୍ଜୁନ |
ତାନ୍ୟହଂ ଵେଦ ସର୍ଵାଣି ନ ତ୍ଵଂ ଵେତ୍ଥ ପରଂତପ || 5 ||

ଅଜୋ‌உପି ସନ୍ନଵ୍ୟୟାତ୍ମା ଭୂତାନାମୀଶ୍ଵରୋ‌உପି ସନ |
ପ୍ରକୃତିଂ ସ୍ଵାମଧିଷ୍ଠାୟ ସଂଭଵାମ୍ୟାତ୍ମମାୟୟା || 6 ||

ୟଦା ୟଦା ହି ଧର୍ମସ୍ୟ ଗ୍ଲାନିର୍ଭଵତି ଭାରତ |
ଅଭ୍ୟୁତ୍ଥାନମଧର୍ମସ୍ୟ ତଦାତ୍ମାନଂ ସୃଜାମ୍ୟହମ || 7 ||

ପରିତ୍ରାଣାୟ ସାଧୂନାଂ ଵିନାଶାୟ ଚ ଦୁଷ୍କୃତାମ |
ଧର୍ମସଂସ୍ଥାପନାର୍ଥାୟ ସଂଭଵାମି ୟୁଗେ ୟୁଗେ || 8 ||

ଜନ୍ମ କର୍ମ ଚ ମେ ଦିଵ୍ୟମେଵଂ ୟୋ ଵେତ୍ତି ତତ୍ତ୍ଵତଃ |
ତ୍ୟକ୍ତ୍ଵା ଦେହଂ ପୁନର୍ଜନ୍ମ ନୈତି ମାମେତି ସୋ‌உର୍ଜୁନ || 9 ||

ଵୀତରାଗଭୟକ୍ରୋଧା ମନ୍ମୟା ମାମୁପାଶ୍ରିତାଃ |
ବହଵୋ ଜ୍ଞାନତପସା ପୂତା ମଦ୍ଭାଵମାଗତାଃ || 10 ||

ୟେ ୟଥା ମାଂ ପ୍ରପଦ୍ୟନ୍ତେ ତାଂସ୍ତଥୈଵ ଭଜାମ୍ୟହମ |
ମମ ଵର୍ତ୍ମାନୁଵର୍ତନ୍ତେ ମନୁଷ୍ୟାଃ ପାର୍ଥ ସର୍ଵଶଃ || 11 ||

କାଙ୍କ୍ଷନ୍ତଃ କର୍ମଣାଂ ସିଦ୍ଧିଂ ୟଜନ୍ତ ଇହ ଦେଵତାଃ |
କ୍ଷିପ୍ରଂ ହି ମାନୁଷେ ଲୋକେ ସିଦ୍ଧିର୍ଭଵତି କର୍ମଜା || 12 ||

ଚାତୁର୍ଵର୍ଣ୍ୟଂ ମୟା ସୃଷ୍ଟଂ ଗୁଣକର୍ମଵିଭାଗଶଃ |
ତସ୍ୟ କର୍ତାରମପି ମାଂ ଵିଦ୍ଧ୍ୟକର୍ତାରମଵ୍ୟୟମ || 13 ||

ନ ମାଂ କର୍ମାଣି ଲିମ୍ପନ୍ତି ନ ମେ କର୍ମଫଲେ ସ୍ପୃହା |
ଇତି ମାଂ ୟୋ‌உଭିଜାନାତି କର୍ମଭିର୍ନ ସ ବଧ୍ୟତେ || 14 ||

ଏଵଂ ଜ୍ଞାତ୍ଵା କୃତଂ କର୍ମ ପୂର୍ଵୈରପି ମୁମୁକ୍ଷୁଭିଃ |
କୁରୁ କର୍ମୈଵ ତସ୍ମାତ୍ତ୍ଵଂ ପୂର୍ଵୈଃ ପୂର୍ଵତରଂ କୃତମ || 15 ||

କିଂ କର୍ମ କିମକର୍ମେତି କଵୟୋ‌உପ୍ୟତ୍ର ମୋହିତାଃ |
ତତ୍ତେ କର୍ମ ପ୍ରଵକ୍ଷ୍ୟାମି ୟଜ୍ଜ୍ଞାତ୍ଵା ମୋକ୍ଷ୍ୟସେ‌உଶୁଭାତ || 16 ||

କର୍ମଣୋ ହ୍ୟପି ବୋଦ୍ଧଵ୍ୟଂ ବୋଦ୍ଧଵ୍ୟଂ ଚ ଵିକର୍ମଣଃ |
ଅକର୍ମଣଶ୍ଚ ବୋଦ୍ଧଵ୍ୟଂ ଗହନା କର୍ମଣୋ ଗତିଃ || 17 ||

କର୍ମଣ୍ୟକର୍ମ ୟଃ ପଶ୍ୟେଦକର୍ମଣି ଚ କର୍ମ ୟଃ |
ସ ବୁଦ୍ଧିମାନ୍ମନୁଷ୍ୟେଷୁ ସ ୟୁକ୍ତଃ କୃତ୍ସ୍ନକର୍ମକୃତ || 18 ||

ୟସ୍ୟ ସର୍ଵେ ସମାରମ୍ଭାଃ କାମସଂକଲ୍ପଵର୍ଜିତାଃ |
ଜ୍ଞାନାଗ୍ନିଦଗ୍ଧକର୍ମାଣଂ ତମାହୁଃ ପଣ୍ଡିତଂ ବୁଧାଃ || 19 ||

ତ୍ୟକ୍ତ୍ଵା କର୍ମଫଲାସଙ୍ଗଂ ନିତ୍ୟତୃପ୍ତୋ ନିରାଶ୍ରୟଃ |
କର୍ମଣ୍ୟଭିପ୍ରଵୃତ୍ତୋ‌உପି ନୈଵ କିଂଚିତ୍କରୋତି ସଃ || 20 ||

ନିରାଶୀର୍ୟତଚିତ୍ତାତ୍ମା ତ୍ୟକ୍ତସର୍ଵପରିଗ୍ରହଃ |
ଶାରୀରଂ କେଵଲଂ କର୍ମ କୁର୍ଵନ୍ନାପ୍ନୋତି କିଲ୍ବିଷମ || 21 ||

ୟଦୃଚ୍ଛାଲାଭସଂତୁଷ୍ଟୋ ଦ୍ଵନ୍ଦ୍ଵାତୀତୋ ଵିମତ୍ସରଃ |
ସମଃ ସିଦ୍ଧାଵସିଦ୍ଧୌ ଚ କୃତ୍ଵାପି ନ ନିବଧ୍ୟତେ || 22 ||

ଗତସଙ୍ଗସ୍ୟ ମୁକ୍ତସ୍ୟ ଜ୍ଞାନାଵସ୍ଥିତଚେତସଃ |
ୟଜ୍ଞାୟାଚରତଃ କର୍ମ ସମଗ୍ରଂ ପ୍ରଵିଲୀୟତେ || 23 ||

ବ୍ରହ୍ମାର୍ପଣଂ ବ୍ରହ୍ମ ହଵିର୍ବ୍ରହ୍ମାଗ୍ନୌ ବ୍ରହ୍ମଣା ହୁତମ |
ବ୍ରହ୍ମୈଵ ତେନ ଗନ୍ତଵ୍ୟଂ ବ୍ରହ୍ମକର୍ମସମାଧିନା || 24 ||

ଦୈଵମେଵାପରେ ୟଜ୍ଞଂ ୟୋଗିନଃ ପର୍ୟୁପାସତେ |
ବ୍ରହ୍ମାଗ୍ନାଵପରେ ୟଜ୍ଞଂ ୟଜ୍ଞେନୈଵୋପଜୁହ୍ଵତି || 25 ||

ଶ୍ରୋତ୍ରାଦୀନୀନ୍ଦ୍ରିୟାଣ୍ୟନ୍ୟେ ସଂୟମାଗ୍ନିଷୁ ଜୁହ୍ଵତି |
ଶବ୍ଦାଦୀନ୍ଵିଷୟାନନ୍ୟ ଇନ୍ଦ୍ରିୟାଗ୍ନିଷୁ ଜୁହ୍ଵତି || 26 ||

ସର୍ଵାଣୀନ୍ଦ୍ରିୟକର୍ମାଣି ପ୍ରାଣକର୍ମାଣି ଚାପରେ |
ଆତ୍ମସଂୟମୟୋଗାଗ୍ନୌ ଜୁହ୍ଵତି ଜ୍ଞାନଦୀପିତେ || 27 ||

ଦ୍ରଵ୍ୟୟଜ୍ଞାସ୍ତପୋୟଜ୍ଞା ୟୋଗୟଜ୍ଞାସ୍ତଥାପରେ |
ସ୍ଵାଧ୍ୟାୟଜ୍ଞାନୟଜ୍ଞାଶ୍ଚ ୟତୟଃ ସଂଶିତଵ୍ରତାଃ || 28 ||

ଅପାନେ ଜୁହ୍ଵତି ପ୍ରାଣଂ ପ୍ରାଣେ‌உପାନଂ ତଥାପରେ |
ପ୍ରାଣାପାନଗତୀ ରୁଦ୍ଧ୍ଵା ପ୍ରାଣାୟାମପରାୟଣାଃ || 29 ||

ଅପରେ ନିୟତାହାରାଃ ପ୍ରାଣାନ୍ପ୍ରାଣେଷୁ ଜୁହ୍ଵତି |
ସର୍ଵେ‌உପ୍ୟେତେ ୟଜ୍ଞଵିଦୋ ୟଜ୍ଞକ୍ଷପିତକଲ୍ମଷାଃ || 30 ||

ୟଜ୍ଞଶିଷ୍ଟାମୃତଭୁଜୋ ୟାନ୍ତି ବ୍ରହ୍ମ ସନାତନମ |
ନାୟଂ ଲୋକୋ‌உସ୍ତ୍ୟୟଜ୍ଞସ୍ୟ କୁତୋ‌உନ୍ୟଃ କୁରୁସତ୍ତମ || 31 ||

ଏଵଂ ବହୁଵିଧା ୟଜ୍ଞା ଵିତତା ବ୍ରହ୍ମଣୋ ମୁଖେ |
କର୍ମଜାନ୍ଵିଦ୍ଧି ତାନ୍ସର୍ଵାନେଵଂ ଜ୍ଞାତ୍ଵା ଵିମୋକ୍ଷ୍ୟସେ || 32 ||

ଶ୍ରେୟାନ୍ଦ୍ରଵ୍ୟମୟାଦ୍ୟଜ୍ଞାଜ୍ଜ୍ଞାନୟଜ୍ଞଃ ପରଂତପ |
ସର୍ଵଂ କର୍ମାଖିଲଂ ପାର୍ଥ ଜ୍ଞାନେ ପରିସମାପ୍ୟତେ || 33 ||

ତଦ୍ଵିଦ୍ଧି ପ୍ରଣିପାତେନ ପରିପ୍ରଶ୍ନେନ ସେଵୟା |
ଉପଦେକ୍ଷ୍ୟନ୍ତି ତେ ଜ୍ଞାନଂ ଜ୍ଞାନିନସ୍ତତ୍ତ୍ଵଦର୍ଶିନଃ || 34 ||

ୟଜ୍ଜ୍ଞାତ୍ଵା ନ ପୁନର୍ମୋହମେଵଂ ୟାସ୍ୟସି ପାଂଡଵ |
ୟେନ ଭୂତାନ୍ୟଶେଷେଣ ଦ୍ରକ୍ଷ୍ୟସ୍ୟାତ୍ମନ୍ୟଥୋ ମୟି || 35 ||

ଅପି ଚେଦସି ପାପେଭ୍ୟଃ ସର୍ଵେଭ୍ୟଃ ପାପକୃତ୍ତମଃ |
ସର୍ଵଂ ଜ୍ଞାନପ୍ଲଵେନୈଵ ଵୃଜିନଂ ସଂତରିଷ୍ୟସି || 36 ||

ୟଥୈଧାଂସି ସମିଦ୍ଧୋ‌உଗ୍ନିର୍ଭସ୍ମସାତ୍କୁରୁତେ‌உର୍ଜୁନ |
ଜ୍ଞାନାଗ୍ନିଃ ସର୍ଵକର୍ମାଣି ଭସ୍ମସାତ୍କୁରୁତେ ତଥା || 37 ||

ନ ହି ଜ୍ଞାନେନ ସଦୃଶଂ ପଵିତ୍ରମିହ ଵିଦ୍ୟତେ |
ତତ୍ସ୍ଵୟଂ ୟୋଗସଂସିଦ୍ଧଃ କାଲେନାତ୍ମନି ଵିନ୍ଦତି || 38 ||

ଶ୍ରଦ୍ଧାଵାଂଲ୍ଲଭତେ ଜ୍ଞାନଂ ତତ୍ପରଃ ସଂୟତେନ୍ଦ୍ରିୟଃ |
ଜ୍ଞାନଂ ଲବ୍ଧ୍ଵା ପରାଂ ଶାନ୍ତିମଚିରେଣାଧିଗଚ୍ଛତି || 39 ||

ଅଜ୍ଞଶ୍ଚାଶ୍ରଦ୍ଦଧାନଶ୍ଚ ସଂଶୟାତ୍ମା ଵିନଶ୍ୟତି |
ନାୟଂ ଲୋକୋ‌உସ୍ତି ନ ପରୋ ନ ସୁଖଂ ସଂଶୟାତ୍ମନଃ || 40 ||

ୟୋଗସଂନ୍ୟସ୍ତକର୍ମାଣଂ ଜ୍ଞାନସଂଛିନ୍ନସଂଶୟମ |
ଆତ୍ମଵନ୍ତଂ ନ କର୍ମାଣି ନିବଧ୍ନନ୍ତି ଧନଂଜୟ || 41 ||

ତସ୍ମାଦଜ୍ଞାନସଂଭୂତଂ ହୃତ୍ସ୍ଥଂ ଜ୍ଞାନାସିନାତ୍ମନଃ |
ଛିତ୍ତ୍ଵୈନଂ ସଂଶୟଂ ୟୋଗମାତିଷ୍ଠୋତ୍ତିଷ୍ଠ ଭାରତ || 42 ||

ଓଂ ତତ୍ସଦିତି ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗଵଦ୍ଗୀତାସୂପନିଷତ୍ସୁ ବ୍ରହ୍ମଵିଦ୍ୟାୟାଂ ୟୋଗଶାସ୍ତ୍ରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣାର୍ଜୁନସଂଵାଦେ

ଜ୍ଞାନକର୍ମସଂନ୍ୟାସୟୋଗୋ ନାମ ଚତୁର୍ଥୋ‌உଧ୍ୟାୟଃ ||4 ||